Vorige week schreven we een blog over de vernieuwde Canon van Nederland. Er zijn een aantal vensters verdwenen, maar er zijn ook een aantal vensters nieuw. Laten we deze week eens wat meer te weten komen over het eerste venster dat nieuw is: Trijntje! Entoen is online gaan zoeken wat over Trijntje bekend is.
Archeologische opgraving
In 1997 werd tijdens een archeologische opgraving in de polder bij Hardinxveld-Giessendam het skelet van een vrouw gevonden. Onderzoek toonde aan dat de vrouw, die Trijntje werd gedoopt, vermoedelijk rond 5500 voor Christus leefde en onderdeel uit moest hebben gemaakt van een groepje rondtrekkende jagers en vissers. Het gaat om het oudste skelet dat ooit in Nederland is gevonden. Archeologen vonden Trijntje uitgestrekt liggend op haar rug, in een kuil. Bij haar schedel werden kleine stukjes rode oker aangetroffen. Vermoed werd dat die als een soort grafgift bij haar werden neergelegd.
Trijntje
Er gaan twee verhalen rond over hoe zij aan haar naam Trijntje komt. De eerste is, dat op de plek waar ze gevonden is nu de Betuwelijn loopt en zij vernoemt is naar de treinen die er nu doorgang vinden. Het andere verhaal is dat er in de buurt waar ze gevonden is ook een vrouw heeft gewoond die Trijntje heette.
Trijntje was 1.58 meter groot en moet ongeveer vijftig jaar oud zijn geweest toen ze overleed. Aan de stand van haar bekken leidden archeologen af dat ze in haar leven tenminste één kind moest hebben gebaard. Trijntje verkeerde in relatief goede gezondheid. Wel vertoonden haar tanden opvallende slijtsporen, vermoedelijk door het eten van ruw voedsel of doordat ze met de tanden dierenhuiden bewerkte.
Jagersgemeenschappen
Trijntje leefde in een tijd dat mensen nog als jagers en voedselverzamelaars in hun onderhoud voorzagen. Behalve drie hondenbijzettingen zijn er geen aanwijzingen dat men al huisdieren had of aan akkerbouw deed. Mensen trokken waarschijnlijk rond in kleine jagersgemeenschappen en verbleven met name in het vroege voorjaar en de vroege herfst in dit gebied. Dit is af te leiden uit gevonden resten van botten, vissen en botanisch materiaal. Uit opgravingen weten we dat dit een aantrekkelijk jachtgebied was: er leefde veel waterwild (zwanen, eenden, otters en bevers) en groter wild (edelherten en zwijnen). Ook werd er gevist op snoek. Trijntje leefde dus aan de vooravond van de nieuwe steentijd, toen groepen jagers-verzamelaars wilde graansoorten als basisvoedsel begonnen te gebruiken. Haar graf is een voorbode van een meer sedentaire levenswijze van de bewoners van deze regio.
Museum Hardinxveld
Als je meer wilt weten over Trijntje dan kun het museum De koperen Knop bezoeken in Hardinxveld.
Collage gemaakt met de volgende afbeeldingen:
Vondst van Trijntje – Onderzoeker
Foto: Gerlo Beernink – De Beeldunie
Skelet van Trijntje
Foto: Nederlands Openluchtmuseum, Arnhem
Reconstructie van Trijntje
Foto: RMO, Leiden
Afbeeldingen via https://www.canonvannederland.nl
