De provincie Gelderland heeft 52 gemeenten en ook hier vind je weer een rijke historie. De provincie en het verhaal tussen Maas en Waal, maar ook de grootste grafheuvel van Noordwest-Europa ligt in deze provincie. En niet te vergeten de Betuwe waar al het heerlijke fruit vandaan komt of de Veluwe een prachtig natuurgebied.
De provincie Gelderland
De hoofdstad van Gelderland is Arnhem. De plaats met de grootste grafheuvel van Noordwest-Europa. De grafheuvel heeft verschillende fases gekend. De meest bijzondere is de derde periode rond 1200 voor Christus toen de overledenen zijn bijgezet in uitgeholde boomstammen, voorlopers van de hedendaagse lijkkisten. Nabij Warnsborn, eveneens op Schaarsbergen, is het oudste spoor van de mens in Arnhem gevonden: een 70.000 jaar oude vuurstenen schaver, die werd gebruikt om huiden van dieren schoon te schrapen. En in Bemmel (ligt tussen Arnhem en Nijmegen) daar heeft men een unieke Romeinse begraafplaats gevonden.
Harderwijk
Hedendaags vinden we er het Dolfinarium, maar wat we tot nu toe weten over Harderwijk vóór 1231, is het volgende. Het oudste stukje Harderwijk is waarschijnlijk de vroonhoeve Selhorst. Een vroonhoeve is een landgoed van een heer en wordt daarom ook wel een herenhof genoemd. De heer van de ‘Harderwijker’ vroonhoeve was geen gewone heer. Selhorst was namelijk eigendom van geestelijken uit Utrecht. Waar die vroonhoeve Selhorst precies heeft gelegen, is nog onduidelijk. Men denkt aan een locatie buiten de stadsmuur, bij de Luttekepoort.
Nijmegen en de Vierdaagse
De Vierdaagse daar staat de provincie Gelderland ook bekend om. De Vierdaagse ontstond uit sportdagen voor het leger die in de jaren 1904-1908 op verschillende plekken in het land werden gehouden. Vanaf 1909 werden dit Vierdaagse afstandsmarsen. In 1912 logeerden de wandelaars voor het eerst in Nijmegen. Mede dankzij de gastvrijheid in de Prins Hendrikkazerne werd de stad daarna regelmatig door de wandelaars bezocht. In 1925 kwam de Vierdaagse definitief naar Nijmegen. Maar in die tijd stond dat nog niet vast. Want rond 1930 probeerden andere steden nog steeds de wandeltocht binnen te halen. Maar de Vierdaagse koos toch voor Nijmegen vanwege de gastvrijheid en de afwisselende wandelomgeving. vanaf 1928 liepen wandelaars uit andere landen mee. In dat jaar waren er Duitsers, Britten, Noren en een Fransman. Inmiddels is de Vierdaagse met 45.000 deelnemers tot in de verste uithoeken van de wereld bekend.
Het land van Maas en Waal
Het Land van Maas en Waal is een streek in de Nederlandse provincie Gelderland, gelegen tussen de rivieren de Maas en de Waal. Het gebied ligt ten westen van het Rijk van Nijmegen, ten zuiden van de Betuwe en ten noorden van de provincie Noord-Brabant. In het westen wordt het Kanaal van St. Andries als begrenzing opgevat. Waar komen Maas en Waal samen? De Waal gaat vanaf de vroegere samenvloeiing met de Maas bij Woudrichem (nu de Afgedamde Maas) over in de Merwede en stroomt vervolgens via verschillende routes naar de Noordzee; het meeste water stroomt via de Nieuwe Merwede in het Hollandsch Diep.
De provincie Gelderland en stuwwallen
Ook in de provincie Gelderland ligt de plaats Groesbeek. Koud, bitter koud is het in onze streek. Het is de voorlaatste ijstijd. Het landijs uit Scandinavië strekt zich uit tot voorbij Groesbeek. Gletsjers stuwen klei en zand op tot stuwwallen. Deze stuwwallen vormen het heuvelachtige landschap rond Groesbeek. De bochtige helling tussen Groesbeek en Milsbeek is deel van de stuwwal. Op verschillende plaatsen zie je in het dorp grote zwerfkeien. Die komen helemaal uit Noorwegen en Zweden en zijn door het ijs meegesleurd. Vanaf 100.000 jaar voor Christus (v. Chr.) smelt langzaam het gletsjerijs. Het blijft guur en koud. De grond is bedekt met mos. Bomen en struiken groeien er niet. Het smeltwater en de wind vlakken de hoogte van de stuwwallen flink af. Het water spoelt grond weg, zodat er smeltwaterdalen ontstaan.
Wil je meer weten of de geschiedenis van de provincie Gelderland? Bezoek dan deze website.
