Papier en pen worden steeds minder gebruikt door het enorm toegenomen gebruik van tablets, smartphones en computers. Deze zijn ook niet meer weg te denken uit ons leven maar inmiddels ook niet meer uit het onderwijs. Maar worden leerlingen daar slimmer van? Leren ze sneller? Maakt het onderwijs en ICT al optimaal gebruik van ICT middelen?
Onderwijs en ICT verbeteren door tablets?
De meeste mensen hebben tegenwoordig één of meer smartphones/tablets. Ze zijn verweven met steeds meer van onze dagelijkse bezigheden. Niet alleen kan (of moet) er tegenwoordig veel digitaal, het gaat daardoor meestal ook sneller, maar niet altijd. Zo is er vaak nog discussie over ‘het nut’ en ‘het plezier’ van het gebruik.
Met name jongeren gebruiken smartphones, tablets en pc’s spelenderwijs alsof het nooit anders geweest is. Je zou daarom denken dat het een ideaal hulpmiddel is in het onderwijs. Maar hoe kunnen wij onderwijs en ICT het beste aanpakken?
iPad-school, werkt dat?
Omdat praktisch alles ‘digitaal kan’ lijkt een tablet een hele makkelijke tool voor studenten. Er zijn steeds meer scholen en andere onderwijsinstellingen die gebruik maken van computers en tablets om kinderen en studenten te helpen bij hun studie én ter voorbereiding op de maatschappij.
Maar is grootschalige inzet van die middelen in het onderwijs wel een verantwoorde zet? Inmiddels heeft de introductie van iPad-scholen dat nog niet uitgewezen. Verbetert het leren, worden de prestaties beter? Vooralsnog wijst niets daarop. Daarnaast wordt er nogal eens beweerd dat de komst van de electronische calculator heeft geresulteerd in steeds minder mensen die nog kunnen hoofdrekenen. Datzelfde is gebeurd met telefoonnummers die we tegenwoordig alleen nog kennen via het adresboekje van onze smartphone, en wordt cognitieve aftakeling genoemd.
Welke rol spelen de ontwikkelaars?
Ontwikkelaars van educatieve software en/of online systemen voor het onderwijs hebben daarmee bijna een dubbele verantwoordelijkheid. Niet alleen moeten ze zorgen voor praktische invulling (eductieve inhoud) en realisatie in de vorm van een online systeem en/of app, ook moet het beschikken over een bijna pedagogisch verantwoorde bediening (hoe dat eruit zou moeten zien is een onderwerp op zich). Kijk maar eens naar de bestaande systemen die nu in scholen en andere onderwijsinstellingen gebruikt worden en hoe gebruikersvriendelijk die zijn. Daar valt nog veel aan te verbeteren. En dat zegt ook iets over de manier waarop ontwikkelaars moeten kijken naar apps en het gebruik daarvan.
Entoen.nu
Kijkend naar de EnToen.nu app die Bright Side of Life ontwikkelde over de Canon van Nederland zien we een leuk geïllustreerde ‘tijdlijn’ waarmee je heel intuïtief kunt kiezen voor bepaalde onderwerpen. Elke illustratie komt tot leven bij een overgaande muisaanwijzer, aangevuld met een toelichtende tekst. De rol van het conventionele navigatiemenu is heel beperkt en gericht op alles wat buiten de inhoudelijke onderwerpen valt.
Vanuit de visie, dat educatief gebruik van een website en een app juist de nieuwsgierigheid moet prikkelen, blijkt de keuze voor navigatie middels plaatjes een schot in de roos – leerlingen vinden het leuk om steeds weer wat nieuws te ontdekken. De app gaat daarin nog een stap verder!
Een andere uitdaging voor de ontwikkelaar
De ontwikkelaar staat juist voor de uitdaging om informatie op de juiste manier aan te bieden aan de gebruikers. Voor elke doelgroep is dat anders, doch in de wereld van educatie zijn de doelen feitelijk overduidelijk. Van swipen leer je niets, dat is een noodzakelijke en automatisch uitgevoerde handeling. Het resultaat van die handeling moet bij de ontwikkelaar bovenaan z’n lijstje staan en aansluiten bij datgene wat wél nieuwsgierig maakt: wat komt er? Wat kan ik ervan leren?
Componenten in een klaslokaal uit de 21ste eeuw – Een infographic van het team bij Open Colleges
Onderwijs en ICT verandert
81 procent van de docenten vindt het gebruik van tablets in klas bevorderlijk voor het leren. En 86 procent van de leerlingen zegt dat hun studie beter gaat met het gebruik van tablets. We zouden daarom kunnen denken dat meer gebruik van ICT-middelen = betere prestaties in het onderwijs.
Echter, uit een internationale studie van denktank OECD zou blijken dat het gebruik van tablets en pc’s eerder leidt tot slechtere prestaties. Inzet van technologie in het onderwijs zou volgens hen geen enkele verbetering opleveren.
Bij Bright Side of Life zijn we ervan overtuigd dat digitale leermiddelen een positieve bijdrage kunnen leveren aan het onderwijs in het algemeen, en bepaalde opleidingen in het bijzonder. Mits er aan de juiste onderwerpen aandacht besteed wordt en er gericht gekozen wordt voor focus op de inhoud.
Er valt nog veel te leren over hoe onderwijs en ICT samengaan en of het leidt tot betere leerprestaties. De meningen hierover zijn nogal verdeeld. Meer en beter onderzoek is nodig om hier uitsluitsel over te geven.
