In 1935 waren er al geregeld televisie-uitzendingen in Duitsland, Engeland en Amerika. Maar in Nederland ging pas op 2 oktober 1951 de eerste Nederlandse televisie-uitzending de lucht in. Dat Nederland zo laat was, lag zeker niet aan de techniek. Maar aan het publiek en de politiek…

Geen interesse in de televisie

Het Eindhovens bedrijf Philips was eind jaren twintig al druk aan het experimenteren met de televisie. De kwaliteit werd dan ook steeds beter. Maar helaas was het publiek en de regering nog niet toe aan deze nieuwe ontwikkeling. Niemand zat te wachten op een duur, nieuw medium. En zeker niet een medium die een einde zou kunnen maken aan de ‘gezelligheid van een gezin’. Philips speelde in op deze angst en liet in zijn reclames zien dat een thuis nog gezelliger zou worden als je met zijn allen televisie kijkt.

Televisie steeds populairder

Na De Tweede Wereldoorlog werden de toestellen in Amerika en Engeland steeds populairder. De Philips directeur, Frans Otten, begon een lobby bij de regering om zo snel mogelijk een nationale televisiezender te starten. De overheid was hier niet enthousiast over. Dit kwam voornamelijk door de zuinige minister-president Willem Drees. Om Philips, toentertijd één van de grootste Nederlandse bedrijven, niet teleur te stellen, kwamen ze tot een compromis. Er kwam geen nationale televisiezender, maar Philips mocht wel gaan experimenteren met een eigen zender in Eindhoven. Dit natuurlijk wel op eigen kosten.

De eerste Nederlandse televisie-uitzending

Philips nodigde de radio-omroepbazen uit om een uitzending bij te wonen. Zij bezochten de uitzending vol bewondering, maar waren niet overtuigd. Het was geen tijd voor luxe-investeringen. Daarnaast vonden ze de televisie oppervlakkig en voor de minder ontwikkelde mensen uit de samenleving. Philips directeur Otten besloot de regering onder druk te zetten door publiekelijk te verklaren dat Philips ten onder zou gaan als er niet snel een nationale televisiezender zou komen. Waarna de omroepen uiteindelijk besloten om akkoord te gaan met een proefperiode van twee jaar. Op 2 oktober 1951 was de eerste Nederlandse televisie-uitzending van de Nederlandse Experimentele Televisie te zien.

Eerste Nederlandse televisie-uitzending met Jo Cals

Beeld en Geluid – Bas Agterberg – CC BY-SA 3.0

Het kijkbeeld bleek een daverend succes te zijn. Rond 1961 waren er al één miljoen televisies in Nederland. En in 1970 had bijna elk gezin een zwart-wit televisie. Sommigen hadden zelf een kleurentelevisie.

Moderne televisie

Tegenwoordig heeft het zwart-wit scherm plaats gemaakt voor een kleuren scherm. Daarnaast zijn er veel meer zenders en programma’s bijgekomen. Zelfs van over de hele wereld. Deze komen binnen via de kabel, de satelliet of het internet. Waar in 1970 gezinnen nog samen televisie keken, gebeurt dat nu steeds minder. Veel kinderen hebben een eigen televisie op de slaapkamer. Bovendien kijken Nederlanders steeds minder televisie. Dit heeft plaats gemaakt door online televisie kijken op bijvoorbeeld laptof op desktop.

Bekijk voor meer informatie over de televisie de leuke en leerzame uitzending van Andere Tijden.