Het team van Entoen Nu gaat de komende weken aandacht besteden aan de geschiedenis per provincie. We trappen af met Utrecht, omdat wij zelf gevestigd zijn in Breukelen :). We vertellen je wat meer over de historie van deze provincie.
Provincie Utrecht in de prehistorie
Utrecht 8000 voor Chr tot 10 na Chr. Al duizenden jaren geleden woonden er mensen in het gebied dat nu tot de gemeente Utrecht behoort. In het mesolithicum, oftewel de middensteentijd, zo’n 10.000 jaar geleden waren dat jager-verzamelaars. Ze leefden van de jacht en het verzamelen van wilde vruchten, noten en groenten en woonden in tijdelijke kampjes. Hun gereedschappen waren van vuursteen.
Zo’n 5000 jaar geleden begon dat te veranderen. Langzaam schakelden de mensen over naar landbouw en gingen metalen gereedschappen gebruiken. In deze ‘bronstijd’ woonden de mensen veelal in grote losstaande woonstalhuizen. Daaromheen lagen de akkers en weidegronden waar schapen, geiten, runderen en varkens liepen. In de winter werden de dieren in huis gestald en zorgden zo voor warmte en mest. Het nabijgelegen bos leverde hakhout. Daar liepen ook herten en elanden, waarvan de geweien werden gebruikt om gereedschappen te maken.
Archeologische opgravingen in 2006
in een oude geul bijna twintig stukken gewei aangetroffen. Gezien de vele snij- en haksporen ging het om afval van een plaatselijke ambachtsman die gereedschappen maakte. Eigenlijk maakte de bronstijdmens allerlei gebruiksvoorwerpen van wat er in de buurt aanwezig was. Zo werden er van de pelzen van beren en bevers kleding gemaakt. Overigens zijn er in Utrecht maar weinig bronzen gereedschappen uit de bronstijd gevonden. Er was hier dan ook waarschijnlijk maar weinig brons te krijgen. Archeologische vondsten worden onder meer gedateerd via de C14-methode.
Gebruiksvoorwerpen:
Tijdens archeologisch onderzoek in 2011 werd bij de Duurstedelaan in de wijk Hoograven een opmerkelijke vondst gedaan. Het ging om een van wilgentenen gevlochten mat van ongeveer 1 meter breed en meer dan 35 meter lang. Uit een C14-datering (Met de C14-datering kan de ouderdom van organisch materiaal worden bepaald tot ongeveer 60.000 jaar oud.) bleek dat het vlechtwerk gemaakt moet zijn in de midden-bronstijd en wel tussen 1890 en 1692 voor Chr. De mat was dus ongeveer 3800 jaar oud! Waarom de mensen toen zoveel moeite hebben gedaan om dit prachtige en zorgvuldige vlechtwerk te maken, is onduidelijk. Had het misschien iets te maken met visvangst of met de jacht op watervogels? De mat lag namelijk op een oude rivierbedding waar nog water doorheen stroomde in de tijd dat de mat werd gemaakt.
Beren:
Dat er in Utrecht echt beren hebben gelopen, blijkt wel uit de vondst van een stuk berenkaak met een grote tand erin. De kaak kwam in 2006 tevoorschijn uit dezelfde geul waarin ook de geweifragmenten uit de bronstijd werden aangetroffen.
IJzertijd
In de IJzertijd veranderde er aan de huizen weinig, maar was door ontginningen het landschap ingrijpend veranderd. De boerderijen stonden nu tussen de akkers en weiden, in een open landschap. Het bos was grotendeels gekapt en jagen en verzamelen gebeurde nauwelijks nog. De huizen lagen vaak aan de rivier. Die werd gebruikt als drenkplaats voor het vee, voor de afwatering van het erf en soms ook als offerplaats. Toch was het ook gevaarlijk om te dichtbij de rivier te wonen. Als de rivier buiten zijn oevers trad, kwamen de erven met de huizen erop onder water te staan. Als dat gebeurde werden er nieuwe huizen hoger of op een veiliger afstand van de rivier gebouwd. Zo verplaatsten de erven zich door het landschap. De huizen gingen ongeveer dertig jaar mee. Een nieuw huis werd nooit op dezelfde plek gebouwd, maar vaak wel dicht in de buurt van het oude erf.
Provincie Utrecht
Wil je nog meer weten over de geschiedenis van de provincie Utrecht bezoek dan Wikipedia of bezoek de de website van Utrechtaltijd.
