Annie M.G. Schmidt – Dikkertje Dap zat op de trap maar welk jaar was dat ook al weer? Je moet wel van een bepaalde generatie zijn om dat te weten. Eén van de meeste bekende versjes van Annie M.G. Schmidt, naast al die andere figuren uit de jeugd van een omvangrijke generatie die uit de jaren zestig stamt. Het verscheen als onderdeel van de versbundel ‘Het Fluitketeltje en andere versjes’ in 1950.
’s Morgens vroeg gaat Dikkertje Dap op stap en wel naar Artis. Hij gebruikt een lange trap om te kunnen praten met een giraf. Dit versje en verhalen van Annie zijn in het collectieve geheugen geprent van een hele generatie, en dat is zelfs terug te vinden in een track van Osdorp Posse, op het album ‘Tegenstrijd’ uit 2003, waar de rappers Dikkertje Dap noemen. Ter ere van dit verzonnen figuurtje dat bekend werd is een standbeeld gemaakt door Hans Bayens, dat in 1995 werd onthuld in de geboorteplaats van Schmidt, Kapelle. In deze plaats is overigens in de maand september genoeg te doen, en zodoende zou je en passant het standbeeld kunnen gaan bewonderen. Aanleiding om in deze blog te schrijven over Annie M.G. Schmidt – Dikkertje Dap is het voornemen om haar beroemde versje te gaan verfilmen.
Annie M.G. Schmidt – Dikkertje Dap
Dikkertje Dap was dan misschien een wat bijzonder type, hetzelfde kan wel gezegd worden van de geestelijk moeder Annie M.G. Schmidt. Zij stond bekend als eigenzinnig, wat nog wel eens tot uiting kwam tijdens een interview of evenement waar zij aanwezig was. Een uitzending van de schooltelevisie getuigt daarvan. Op scholen werd Annie sowieso op allerlei fronten ‘ingezet’, getuige haar populariteit als onderwerp voor vele werkstukken en spreekbeurten Nederlands.
Haar carrière
En toch bloeide ze pas op wat latere leeftijd op, nadat ze door haar moeder op haar 17e ‘ontdekt’ was. Uiteindelijk zouden haar prestaties leiden tot een prijs voor het beste kinderboek, op haar 46e, voor de titel ‘Wiplala’. Daarvoor schreef ze een aantal cabarets voor onder andere Wim Kan en Wim Sonneveld en weer daarvoor werkte ze onder andere bij Het Parool, waar ze min of meer ontdekt werd door haar directe collega’s. Voorafgaand daaraan was haar eerste echte baan op haar dertigste, toen ze directeur van de bibliotheek van Vlissingen werd. Ze had toen al een grote hoeveelheid kennis opgedaan in de jaren daarvoor als bibliothecaresse en leeszaal assistente – functies die je tegenwoordig al bijna niet meer kunt vinden.
Net zo bekend als de versjes, verhalen en kinderboeken voor bepaalde generaties is natuurlijk ook het kinderprogramma ‘Ja Zuster, Nee Zuster’, dat tussen de jaren 1966 en 1968 werd uitgezonden. Vele jaren daarna werd de serie niet alleen herhaald maar vervolgens kwam er in 2002 zelfs een complete remake in filmvorm.
Haar debuut
Haar debuut vond eigenlijk al eerder plaats, in 1938, met twee gedichten in het tijdschrift ‘Opwaartsche Wegen’. Echter, haar carrière begon pas echt na de Tweede Wereldoorlog. In 1950 verschenen drie bundels: ‘En wat dan nog?’, ‘Het fluitketeltje’ en ‘Brood en Mangelpers’. Daarna begon ze met het schrijven van de verhaaltjes over Jip en Janneke, die erg bekend werden mede door de leuke tekeningen van Fiep Westendorp. Met Han G. Hoekstra vertaalde ze de zogenaamde ‘Gouden Boekjes’. Weer later verschenen ‘Abeltje’, ‘Wiplala’, ‘Minoes’, ‘Pluk van de Petteflet’, ‘Otje’ en nog veel meer boeken die inmiddels min of meer klassiek zijn geworden. Er is het nodige te vinden op internet over haar leven en werk, met name als het gaat om kinderboeken.
Foto: Richardkw (Eigen werk) CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Prijzen
Voor haar werk kreeg Schmidt veel waardering. Zo ontving ze in 1965 de Staatsprijs voor Kinder- en Jeugdliteratuur (nu de Theo Thijssenprijs), waarmee ze de primeur voor deze prijs had. Voor haar hele oeuvre kreeg ze in 1987 de Constantijn Huygensprijs.
Schmidt kreeg uit handen van Astrid Lindgren de Hans Christian Andersenprijs, de hoogste internationale prijs die er is voor kinderboeken. In 1991 is ze gestopt met schrijven.
Op 21 mei 1995, is Annie M.G. Schmidt gestorven, ze was toen 84 jaar oud. Er is een aantal boeken over haar geschreven, waaronder een biografie door Annejet van der Zijl: ‘Anna‘.
Natuurlijk kun je ook op de Canon van Nederland website nog informatie vinden over het leven en werk van Annie M.G. Schmidt.
Annie M.G. Schmidt – Dikkertje Dap de film wordt in het najaar van 2017 uitgebracht.
